وبلاگ ضیاالدین ناظم پور

وبلاگ ضیاالدین ناظم پور

ضیاالدین ناظم پور، آهنگساز، نویسنده، نوازنده، شاعر
وب سایت www.nazempour.com

طبقه بندی موضوعی

بحث تازه بر سر نخستین سرود ملی ایران

همشهری
 یکشنبه 20 بهمن 1387


نخستین سرود ملی ایران که چندی پیش بحثی بین رهبر ارکستر ملل و منوچهر صهبایی را سبب شده بود، این بار اعتراض مدیر اجرایی ارکستر ملل به یکی از خوانندگان اثر را در پی داشت. اوایل امسال منوچهر صهبایی در نامه‌ای به مدیرکل وقت دفتر امور موسیقی وزارت ارشاد از وی خواست نسبت به تضییع حقش در اجرای نخستین سرود ملی ایران تلاش کند که این نامه واکنش پیمان سلطانی، رهبر ارکستر ملل را به دنبال داشت.

اکنون ضیاءالدین ناظم‌پور مدیر اجرایی ارکستر ملل در یادداشتی درباره نحوه استفاده از این سرود و عدم رعایت کپی‌رایت نوشته‌ است.

در خصوص لزوم رعایت قوانین کپی رایت و ارج نهادن به حقوق مادی هنرمندان ، سالهاست که همگی از جمله منتقدین ، هنرمندان و مسئولان گفته ایم و شنیده ایم هرچنداخیرا راهکارهایی در این خصوص ارائه و دربخش تکثیر غیر قانونی فیلم های سینمایی بصورت اجرائی در آمده است لیکن هنوز هم به جایگاه واقعی حفظ حرمت آثار هنری به گونه ای شایسته دست نیافته‌ایم.

اما در بحث حقوق معنوی هنرمندان پایبندی به اخلاق هنری از سوی جامعه هنرمندان می‌تواند پایان بخش بحث هائی نظیر عنوان این نوشتار باشد.

اولین سرود ملی ایران در سال 1273 هجری شمسی توسط ژان باتیست لومر نوشته و در همان زمان توسط ارکستر سازهای بادی مدرسه نظام به اجرا در آمد. هرچند که پس از اجرای این سرود توسط ارکستر ملل در سال 1384 برخی در مورد واژه «اولین» که به این سرود اطلاق شده بود نظر مساعدی نداشتند، لیکن این اجرا تحسین اغلب اهالی موسیقی در مورد تنظیم، چگونگی اجرا و شعر سروده شده بر روی آن را در بر داشت.

ایده تنظیم مجدد این سرود برای ارکستر ملل به پیشنهاد آقای پیمان سلطانی و تایید شورای ارکستر صورت پذیرفت. در این تنظیم ضمن تطبیق عوامل ملودیک اثر با اصول موسیقی کلاسیک ایران و اضافه شدن اورتور، کودا و کادانس مناسب و با سرایش شعری ملی – میهنی توسط استاد بیژن ترقی و اجرای حماسی ارکستر، لحن جدیدی از این اثرخلق شد که منحصر به ارکستر ملل است.

با توجه به این که آقای سیاوش بیضایی ضمن عقد قرار داد رسمی با ارکستر این سرود را برای ارکستر ملل تنظیم نموده و نیز آقای بیژن ترقی طی دست نوشته ای حق اجرای آن را به طور رسمی به ارکستر ملل واگذار و در صفحه 543 کتاب «آتش کاروان» نیز به آن اشاره نموده اند. لذا ارکستر ملل این اجرای سرود مذکور را متعلق به خود دانسته و هرگونه اجرای این سرود را که بر مبنای این تنظیم و شعر توسط افراد یا گروه های دیگر صورت پذیرد غیر قانونی و قابل پیگیری تلقی می‌کند.

شاید پخش چند صد باره ی این سرود از رادیو ها وشبکه های تلوزیونی مختلف کشور با معرفی آقای سالار عقیلی به عنوان خواننده (البته این اشتباهی است که از سوی مجریان صدا و سیما مدام انجام می گیرد که خواننده را مؤلف و تنها مجری آثار موسیقی می دانند)، ایشان را مجاب نموده است که تصور کنند این اثر متعلق به خودشان است و هر کجا که دلشان بخواهد می توانند با اجرائی ضعیف این سرود را خوانده و فراموش کنند که حتی نامی از ارکستر ملل به عنوان صاحب اثر ببرند.

آقای سالار عقیلی که بخش مهمی از شهرت و اعتبار خود را مدیون ارکستر ملل و این سرود هستند ، باید بدانند که این اثر را نه تنها ایشان بلکه آقایان سینا سرلک و حسین علیشاپور نیز به همراه ارکستر ملل خوانده اند و اتفاقا اجرای آقای حسین علیشاپور به دور از تحریر‌های تقلیدی و فریادهای تصنعی زیباترین اجرای این سرود است که در سی و یکم فروردین 87 در مقابل سر در باغ ملی تهران به سمع مخاطبین ارکستر رسید.
در پایان یاد آور می‌شوم که بهتر است ابتدا به حریم معنوی یکدیگر احترام بگذاریم و سپس رعایت قوانین کپی رایت را انتظار داشته باشیم.

 مدیر اجرایی ارکستر ملل

همشهری آنلاین


به روز شده در : یکشنبه 20 بهمن 1387 -

 

  • ضیاالدین ناظم پور

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی